جانوران برق‌دار

 ما گمان می‌کنیم الکتریسیته چیزی ساخته‌ی دست انسان و پدیده‌ای نوین است، اما در واقع، الکتریسیته به‌طور طبیعی در بدن همه‌ی ما وجود دارد. کشف یک ماهی که می‌تواند 600 ولت الکتریسیته را به بدن ما تزریق کند، باعث شد که ما یاد بگیریم چگونه الکتریسیته‌ی مصنوعی تولید کنیم. این موجود با نام علمی Electrophorus electricus که به آن «مارماهی الکتریکی» هم می‌گویند، بومی رودخانه‌ی آمازون است.
این حیوان دریایی که اندازه‌اش قابل‌توجه است، یک ماهی استخوانی است، اما بسیاری به‌اشتباه (که ناشی از ظاهر این ماهی است) گمان می‌کنند خویشاوند مارماهی‌های بی‌آرواره است. این ماهی می‌تواند آن‌قدر برق تولید کند که یک اسب هم از درد به خود بپیچد.
بدن این ماهی شامل سه اندام است که از الکترولیت‌ها یا سلول‌های باتری، ساخته شده‌اند و طوری به هم متصلند که جریان یون‌ها می‌تواند در طول این اندام‌ها منتقل شود یا به‌گونه‌ای انباشته شود که قدرت آن را اضافه کند. بررسی دقیق زیست‌شناسی این اندام‌ها، اطلاعات بسیار اساسی‌ای درباره‌ی برق در اختیار انسان قرار داد و درنتیجه بشر به درکی عمیق‌تر از برق دست پیدا کرد. در حقیقت مخترع باتری هم با کپی کردن اطلاعاتی که از بررسی این جانوران به دست آورده بود، توانست باتری را بسازد.
تعداد بسیار کمی حیوان الکتریکی وجود دارد که البته بیشتر آن‌ها ماهی هستند. گربه‌ماهی الکتریکی در منطقه‌ی گرمسیری آفریقا و رود نیل یافت می‌شود و می‌تواند 350 ولت برق تولید کند. سفره‌ماهی برق‌دار یا اژدرماهی، می‌تواند حدود 220 ولت تولید کند. یونانیان باستان این ماهی را می‌شناختند و ویژگی‌های آن را هم ثبت کرده بودند و نام مستعار «ماهی بی‌حسی» را برای آن انتخاب کردند، زیرا در پزشکی دوران باستان، از آن به‌عنوان عامل بیهوشی اصلی استفاده می‌کردند...

ترجمه: زینب همتی